Akdeniz anemisi olarak bilinen Talasemi genetik geçişli bir hastalıktır ve anne babadan çocuğa geçer. Çoğu zaman klinik belirti vermeyen Akdeniz anemisinin çocuklara geçmesi ihtimalinin hastaları kaygılandırdığını söyleyen Hematoloji Uzmanı Doç. Dr. Rafet Eren, hastalıkla ilgili merak edilenleri anlattı.
Akdeniz anemisi nedir?
Akdeniz anemisi (Beta Talasemi) kırmızı kan hücrelerimizin içinde bulunan ve dokulara oksijen taşınmasında görevli olan hemoglobinin yapısal bozukluğuyla ortaya çıkan genetik geçişli bir hastalıktır. Bu hastalık ağır ve orta şiddetli olabileceği gibi yalnızca taşıyıcı olmak da mümkündür. Ciddi semptomlarla seyreden ve sık kan nakli gerektiren orta ve ağır alt tiplerin aksine taşıyıcılarında çoğunlukla herhangi bir belirti yoktur ve hastalar genellikle başka bir neden ile yapılan kan tetkikleri sonrası tanı alır. Ancak Akdeniz anemisi taşıyıcısı bir birey başka bir taşıyıcı ile evlenecek olursa çocuklarının yüzde 25 ihtimalle ağır Akdeniz anemisi hastası olma riski vardır.
Ülkemizde 1 milyon 300 bin taşıyıcı var
Türk Hematoloji Derneği verilerine göre ülkemizde Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde daha yoğun olmak üzere yaklaşık 1 milyon 300 bin taşıyıcı bulunuyor.
Kan düzeyleri düşüktür
Taşıyıcı olan bireylerde kan düzeyi normal bireylere göre daha düşüktür ama bu değer herhangi bir klinik şikayete neden olabilecek düzeyde değildir. Ancak kan düzeyini düşürebilen başka bir hastalığın eşlik etmesi halinde veya taşıyıcı kadınlarda gebelik döneminde yüksek düzeylerde hemoglobin düşüşleri olabilir.
Çocuğa geçme ihtimali taşıyıcıyı strese sokuyor
Ekonomik düzeyi, medeni ve eğitim durumu benzer olan taşıyıcılarla sağlıklı kontrol bireyleri arasında yapılan bir çalışmada, taşıyıcılarda kan düzeyleri daha düşük olmasına rağmen iki grup arasında yorgunluk sıklığı açısından bir fark saptanmadı. Ancak depresyon ve kaygının Beta Talasemi taşıyıcılarında çok daha sık olduğunu gözlemlendi. Taşıyıcıların eşlerinde de taşıyıcılık olması durumunda çocuklarında da ağır talesemi olma ihtimali, kaygı ve depresyon görülme sıklığını artırdığı görüldü.
Akdeniz anemisi taşıyıcılığı çoğunlukla herhangi bir belirti vermeyen ve laboratuvar tetkikleri ile kolaylıkla tanı konabilen bir tablodur. Hastaların ayrıntılı olarak bilgilendirilmesi ve genetik danışmanlıkla kaygılarının giderilmesi esas amaçtır.
Kaynaklar:
Hematoloji Uzmanı Doç. Dr. Rafet Eren
Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği
“Akdeniz anemisi nedir? Ebeveynden çocuğa geçer mi?” başlıklı yazımızın yanı sıra diğer Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
