Bayram tatlıları denince akla gelen baklava, şekerpare, kadayıf, revani… Bayram sofralarını süsleyen, misafirlere ikram edilen tatlılardan sadece birkaçı… Lezzetli oldukları aşikar ama dikkat! Tatlı tüketiminde ölçüyü kaçırmak tatsız sonuçlara yol açabilir!
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz “Ramazan Bayramı’nın olmazsa olmazı tatlılara karşı temkinli olmak gerekiyor. Özellikle şerbetli ve hamurlu tatlılar; glisemik indeksinin (kan şekerini yükseltme hızı) ve enerji yoğunluğunun yüksek olması, kan şekeri dengesi bozukluklarına yol açması, yağ depolanmasını artırması, mide yanması ve bağırsak sistemi bozuklukları gibi birçok olumsuz sağlık problemine neden olması nedeniyle risk oluşturabilir. Yapılan çalışmalar; fazla miktarda şeker tüketiminin kalp hastalarında kalp krizini tetikleyebildiğini, diyabet hastalarında kan şekerinin çok yükselmesine neden olabildiğini gösteriyor. Herhangi bir sistemik hastalığı olmadığını düşünen kişiler de günde bir porsiyonu aşmamalıdır” diyor.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, sağlıklı tatlı yapımı ve tüketiminin 5 püf noktasını anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Sütlü tatlıları tercih edin
Ramazan ayında yavaşlayan ve kan şekeri dengesizlikleri meydana gelen metabolizmanız için ağır, şerbetli bayram tatlıları risk oluşturabilir. Bu tür tatlılar kan şekerinde dengesizlik, vücut ağırlığında artış, ani acıkma atakları, sinirlilik, baş ağrısı, artan susama hissi gibi olumsuz durumlar yaratabilir. Sütlü tatlılar ise nispeten daha düşük enerji değerine sahip olduklarından, porsiyon kontrollü tüketildiklerinde kan şeker dengesizliklerine ve vücut ağırlığı artışına neden olmayacaktır. Bu nedenle sütlü tatlıları tercih edin.
Tadımlık tüketin
Tatlıya karşı koyamıyorsanız ve ille de tüketecekseniz misafirlikte ilk olarak ikram edilen lokum, şeker, çikolata gibi ikramlıklar yerine seçiminizi tatlılardan yana kullanabilirsiniz. Şerbetli tatlılar vazgeçilmeziniz ise bayram süresince mümkün olduğu kadar porsiyon miktarının yarısını tüketmeye veya eve gelen misafirlerinize yarı porsiyon ikram etmeye özen gösterin. Böylece tatlınızı doyumluk değil tadımlık alarak şeker miktarını azaltabilirsiniz.
Meyvelerle tatlandırın
Meyveler vitamin, mineral, posa ve birçok fonksiyonel besin bileşenini sağlayan önemli bir besin grubudur. Birçok meyve diğer besinlere kıyasla çok daha düşük enerji içeriğine sahiptir. Meyve tüketiminin kalp hastalıkları, inme ve bazı kanser türleri gibi kronik hastalıklara karşı koruyucu olduğu biliniyor. Bu nedenle meyvelerin olumlu; şekerin olumsuz sağlık etkileri göz önünde bulundurulduğunda bayram tatlılarınızı şeker yerine taze veya kuru meyveler ile tatlandırarak tatlı isteğinizi sağlıklı bir şekilde karşılayabilirsiniz. Meyveli tatlılar; hem enerji alımı açısından hem de hazırlanırken yağ içermemelerinden kaynaklı olarak daha düşük enerji içeriğine sahip lezzetli seçimler olacaktır. Ancak tabi ki porsiyon kontrolüne dikkat etmek koşuluyla!
Bayram tatlınızın içeriğini gözden geçirin
Bayram tatlılarını hazırlarken eğer vazgeçemediğiniz bir tatlı var ise içerisindeki malzemelerde yapacağınız değişimler ile tatlının enerji içeriğini azaltabilirsiniz. Örneğin; kullanacağınız unun çeşidini lif içeriği zengin tam buğday, çavdar unlarından yana kullanabilirsiniz. Böylece tüketim sonrasında ani kan şekeri yükselmesinin önüne geçebilirsiniz. Kullandığınız şeker miktarını yarıya düşürerek veya alternatif olarak bal, pekmez, taze ve kuru meyveleri kullanarak da gerekli tatlandırmayı sağlayabilirsiniz. Tatlı tüketecekseniz, diğer karbonhidrat kaynağı olan ekmek, makarna, pilav, börek, hamurişi türevlerinin miktarını azaltarak öğünlerinizi dengeleyin.
Sağlıklı yağları tercih edin
Bayram tatlılarının yüksek şeker içeriğinin yanı sıra yüksek miktarlarda yağ içerdiği de unutulmamalı. Çoğu geleneksel bayram tatlısının içerisinde yer alan margarin, tereyağ gibi yağların kolesterol ve doymuş yağ asit miktarları yüksektir. Bu yağlar, kalp ve damar hastalıkları, diyabet, obezite, kanser vb. hastalıklar olmak üzere pek çok hastalığa neden olur. Bu yüzden ikramlıklarınızı hazırlarken doymamış yağ asitleri, E vitamini ve flavonoid içerikleriyle olumlu sağlık etkileri bulunan badem, ceviz, fındık, kaju gibi yağlı tohumlar, avokado, zeytinyağı, ceviz yağı, hindistancevizi yağı gibi sağlıklı yağ çeşitlerinden yararlanabilirsiniz. Ancak bu yağların sağlıklı olsalar dahi enerji yoğunluklarının yüksek olduğu da göz ardı edilmemeli. Aynı zamanda kızaran tatlı çeşitlerinin de yağ içeriklerinin yüksek olduğu unutulmamalı; alternatifler arasında yer almamalı.
Kaynaklar
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz
Diğer Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
