İnsanlar için en temel ihtiyaçların başında güvenli bağlanma gelmektedir. Güven içerisinde bağlanan bir çocuğun, annesini korku ve kaygı durumlarında dönebileceği bir sığınak olarak gördüğü iddia edilir. Erken dönemlerde anne ve çocuk arasında kurulan güvenli ya da güvensiz ilişki modellerinin ilerleyen seneler için çocuğun sosyal ilişkilerini olumlu ya da olumsuz doğrudan etkileyeceği vurgulanmaktadır.
Çoğu uzman güvenli bağlanmanın oluşturulması açısından çocuğun fiziksel, tensel ve duygusal yönden var olan ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğini belirtmektedir.
Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin, çocuk ile anne arasındaki güvenli bağlanma hakkında değerlendirmelerde bulunurken, çocuğun bakımını üstlenen ebeveynlere sağlıklı bağlanma oluşumu kurmaları için önemli bilgiler veriyor.
Güvenli bağlanma nedir?
Güvenli bağlanma, özellikle yaşantıların ilk erken yıllarında çocuk ile ona bakan kişi arasında kurulacak olan sağlıklı ilişkidir. Bakım veren kişi çoğu zaman anne olmaktadır. Fakat bu kişi baba, akrabalar veya bakıcı da olabilir.
Güvenli bağlanma çocuklar için temel ihtiyaç
Bağlanma, insanlık için en temel ihtiyaçtır. İnsan, çocuğu doğumdan hemen sonra diğer türlere kıyasla daha uzun süreli bir bakım ihtiyacındadır. Dolayısıyla da insanın bağlanma, ilişki kurma ve sosyalleşme ihtiyacının temel bir ihtiyaç olduğu söylenebilir.
Çocuğun kişiliğini anne ile arasındaki ilişki biçimi oluşturuyor
Çocuğun temel bakımını gerçekleştiren birey ile çocuk arasında bağlanmanın gelişimi açısından dinamiklere ihtiyaç duyulur. Bu dinamiklerden ilki çocuğun fiziksel ihtiyaçlarının karşılanması. Mesela çocuk acıktığında, susadığında, altını kirlettiğinde ve uyku durumları gibi ihtiyaçlarda yetişkine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tarz ihtiyaçların karşılanmaması durumlarında çocuk olumsuz inançlar geliştirebilir.
Bebeğinizle aranızda güvenli bağlanmayı sağlayacak tavsiyeler
- Öncelikle çocuğun duygusal ihtiyaçları güvenli bağlanma için en önemlisidir. Hatta olmazsa olmazlarıdır.
- Bakım sağlayan kişi her zaman çocukla göz teması kurmalıdır.
- Yüz yüze iletişim içinde olmak, çocukla sohbet etmek ve ona gülümsemek, olumlu duyguların yansıtılmasını destekler.
- Çocukta korku, endişe gibi duyguların gözüktüğü anlarda yetişkinler bu duygulara karşı duyarlı davranmalıdır. Bu duyguları dengeli biçimde yatıştırabilmelidir.
- Çocuğun tensel ihtiyaçları da kesinlikle ihmal edilmemelidir. Çünkü çocuğun bir yetişkine sarılma ve dokunma ihtiyacı olur. Bu nedenden temel bakımı sağlayan bireyin uygun anlarda çocuğu kucaklama, dokunsal oyunlar oynayarak bu ihtiyacı karşılama görevi olmalıdır.
- Tüm ihtiyaçlar her daim olmasa bile çoğu zaman ve yeteri miktarda karşılandığı vakit anne ile çocuk arasında güvenilir bir bağlanma da gerçekleşir.
Anneler çocuklarının güvenli sığınağıdır
Çocuklar, güvenli bağlandığında kendisine temel bakımı sağlayan bireye karşı her zaman olumlu duygular geliştirmektedir. Çocuk zamanının çoğunu da bu bireyle geçirmek ister. Anneden kesinlikle ayrılmak istemez. Annenin uzaklaştığı durumlarda ağlayabilir. Fakat bu ağlama ve huzursuzluk halinde anneye kavuşma anında kendini rahatlama duygusuna bırakacaktır.
Unutmamak gerekir ki güven içerisinde bağlanan bir çocuk için annesi korku ve kaygı durumlarında sığınabileceği bir duraktır. Çocuk dünyanın ve diğer insanların güvenilir olduğuna dair bir inanç geliştirebilir. Bu gibi durumlarda da ebeveyn olarak sizlerin çocuğa bu tarz ihtiyaçlarını her zaman sağlayabileceklerinin garantisini sunmanız önemlidir. Özellikle erken çocukluk dönemlerinde kurulan iletişim ve sağlanan güven ilerleyen dönemlerdeki kişiliği de doğrudan etkiler.
Bu gibi unsurların her birisi göz önüne alınarak ilerlendiği zaman çocuklar ile bağ kurma aşamaları da iki katına ulaşabilir. Üstelik çocuğun güven duygusunu da geliştirme konusunda bahsi geçen detaylara odaklanmak da aslında ruhsal sağlık açısından da olumlu adımlar atmanızı sağlamış olacaktır. Çocuklarda güvenli bağlanma, onların hayatının birçok döneminde önemli destekler oluşturacaktır.
Kaynaklar:
Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin
Çocuk Sağlık ve Hastalıkları Dergisi
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
