Beyin sisi rahatsızlığı tıp hastalığı olarak anılmasa da belirti ve etkilerine dikkat edilmesi gerekir. Beyin sisinin dikkat eksikliği, hafıza gücünün azalması, uyku bozukluğu ve sağlıklı düşünememe gibi belirtileri bulunuyor. Bu rahatsızlığın aslında başka hastalıkların da habercisi olma olasılığı var.
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, sisli beyin rahatsızlığına uyan belirtileri önlemek için önemli tavsiye ve bilgiler paylaşarak bu sıkıntının önceden tespitinin önemini vurguluyor:
Beyin sisi nedir?
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, beyin sisini şu şekilde tanımlıyor: “Beyin sisi kavramı, popüler kültürde moda olmaya başladı. Fakat sisli beyin bilimsel olarak tanımlanmış ya da tıp literatüründe yer alan bir hastalık değil. İnsanların daha çok kendi zihinsel fonksiyonları ile algıladıkları bir soruna toplum dilinde verdikleri bir ad olarak da nitelendirilebilir. Tıp literatüründe bir hastalığa tam olarak işaret etmiyor. Fakat insanlar algıladıklarında da kendilerinde bir problem olduğunu düşünüyor. Sisli beyin aslında başka bir hastalığın belirtisi de olabiliyor. Yani bu şekilde de düşünüp ona göre hareket etmek, gerektiğinde de bir nöroloji uzmanına görünmek gerekiyor.”
Beyin sisi nedenleri neler?
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Mehmet Portakal, beyin sisi nedenleri hakkında şunları kaydediyor: “Beyin sisinin sebepleri arasında öncelikle, ‘Magnezyum – D ve B vitamini eksikliği, şeker ve karbonhidratlı beslenme şekli, hazır paket gıda tüketimi, tiroid rahatsızlıkları, aşırı kafein tüketimi, şeker hastalığı, demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık durumu, yoğun tempoda çalışmanın getirdiği uyku ve stres sorunları sıralanabilir. Bu sebeplere yönelik tetkiklerın tespit edilmesi ve tedavi sürecinin kişiye özel belirlenmesi son derece önemli.”
Dr. Mehmet Portakal, “Beyin sisi belirtilerinin tetiklenmesi, Fibromiyalji’de mitokondri fonksiyon bozukluğu, inflamasyon ve bağırsak problemleri beynin oksijenlenmesini de azaltmasından kaynaklanıyor. Bu sebeple beyin ağlarında sık görülen dalgalanmalar, beynin odaklanması ve konsantrasyonu zorlaştırabilir. Çalışmalar, bu ağlarda artan elektriksel aktivite olduğunda bir kişinin ağrısının yoğunlaştığını, zihinsel fonksiyonların azaldığını göstermektedir.” dedi.
Dr. Mehmet Portakal sözlerine, “Fibromiyalji hastalarının dikkatleri dağınıktır. Kolayca hatırlayabildiklerini unuturlar, konsantre olmakta zorlanırlar. Bedensel uyuşuklukla beraber zihinsel üretim de yavaşlar, beyin sisi, akıl durgunluğü, dalgınlık, sinirlilik, depresyon, iç sıkıntısı gibi belirtiler gösteren ve günlük yaşam aktivitelerinde fonskiyonel kayıplara yol açan bir durumlar olabilir.” diyerek devam etti.
Beyin sisinin altında farklı rahatsızlıklar olabilir
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, “Sisli beyin kişinin subjektif bir biçimde zihinsel fonksiyonlarında azalmalar hissetmesi olarak tanımlanabilir. Bu hususta bireyler, bu şikayetle uzmanlara başvurduğunda altında başka bir hastalık yatıyor mu algılanmaya çalışılıyor ve araştırmalar bu yönde gerçekleşiyor. Çoğu zaman da altından gerçekten de çeşitli rahatsızlıklar çıkabiliyor. Aşırı zihinsel yorgunluk, beyin yorgunluğu olarak tanımlayabileceğimiz durumlarda da beyin sisi olarak tanımladığımız durum açığa çıkabilir. Fakat her insanın kendi zihinsel yeteneğindeki azalmayı net algılaması da bir hastalık anlamına gelmiyor. Bu tarz bir durumda yüksek performans beklentisini karşılayamamak da bir rahatsızlık olarak algılanabiliyor. Bu sebepten de uzman kontrolü elbette önemli.” ifadelerini kullandı.
Beyin sisi belirtileri neler?
İnsanların genelde eskisi kadar dikkatlerini veremedikleri, akıllarının iyi çalışmadığı ve hafızalarındaki gücü kaybettiği, sürekli uyku halinde hissettikleri ve sağlıklı düşünemediklerini hissettikleri oluyor. Bu tarz yakınmaların da beyin sisini tanımladığı söylenebilir. Bu tür yakınmalar doğrultusunda da hastaların kendilerinde sisli beyin olduğunu söylediğinde acaba neye bağlı olabilir diye düşünülüyor ve ona göre bir araştırma yapılıyor.” diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, sözlerine şöyle devam etti:
“Beyin sisi tedavisinde altta yatan sebep araştırılır. Bunu tespit ederek ona yönelik bir tedavi uygulanıyor. Ki bu rahatsızlığın en önemli belirtileri ise depresyon, anksiyete bozukluğu ve uyku bozuklukları. Ayrıca bunamaların erken belirtisi de sisli beyin olabiliyor.”
Uyku bozukluğu sisli beyine yol açabilir
Prof. Dr. Barış Metin, “Uyku bozukluğu, uykusuzluk hastalıkları, uyku problemleri beyin sisine yol açan en büyük sıkıntılardan biri. Özellikle tıkayıcı uyku apnesi olan hastalar, sürekli konsantre olamama, bir konuya dikkat verememe gibi şikayetlerde bulunuyorlar, buna uyku hastalığı da denebilir. 40 yaş üzerinde obezite olan bireylerde de gece horlama ve nefes durması varsa beyin sisi yaşamalarının nedeni uyku apnesi olabilir. Sık rüya görmek de aslında uyku kalitesinin bozukluğunu gösterir ve uyku hastalıklarının habercisi olabilir. Her gece rüya görmenize rağmen hatırlamıyorsanız uyku kalitesinde düşüklük yaşıyorsunuzdur. Uyuyamama hastalığı da sisli beyin rahatsızlığına neden olabilir. Bu tarz durumların hepsi de sisli beyinle bağlantılı olabiliyor.” dedi.
Beyin sisi belirtileri yaşıyorsanız ne yapmalısınız?
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Mehmet Portakal, “Biz böyle durumlarda kişiye göre bir tedavi programı oluşturarak bütüncül yaklaşımla hem bedenin ihtiyaçlarını yerine koymayı, fonksiyonel tıp planlamaları ile eksikleri planlamayı, hem de gerekiyorsa ruhsal zihinsel yorgunluklar için psikoterapi desteklerini birlikte programlanması gerektiğini düşünüyoruz. Detoks, doğru tıbbi beslenme, damardan glutatyon ALA vb ile beyni ve tüm hücreleri besleyen vitamin kokteylleri, Biorezonans TMS Osteopati oksijen ozon tedavisi Fitoterapi mezoterapi aromaterapi hacamat sülük tedavileri, nöralterapi, akupunktur gibi oksijenlenmeyi artırıcı uygulamalar, uygun egzersizler vb diğer hayat tarzı planlamaları size uygun olmalı.” dedi.
Beyin sisi tedavisi nasıl yapılır? Beyin sisi nasıl geçer?
Prof. Dr. Barış Metin, beyin sisi tedavisi hakkında şunları kaydetti: “Beyin sisinin önüne geçebilmek adına yapılması gereken en önemli şey uyku düzeninin sağlanması olmalı. Eğer uyku bozukluğu rahatsızlığınız var ise mutlaka bir tedavi sürecine geçmelisiniz.”
Vitamin eksikliği varsa sisli beyin hissedilebilir
Bunun dışında da beslenmeniz de önemli. Yani vitamin eksikliğiniz var ise tespit edilip tedaviye alınmalı. Özellikle de B1, B6, B13 vitaminleri beynin sağlıklı çalışabilmesi bakımından çok önemli. Bunun dışında da egzersiz de ihmal edilmemeli.
Düzenli egzersiz beyin sisi belirtilerini geriletebilir
Her gün en az 20 ila 30 dakika yürümek iyi bir egzersiz olacaktır. Stres hayatımızın bir parçası fakat aşırı stres ve yoğun kaygıların uzağında olarak bu tip rahatsızlıkları tetiklememiş olursunuz.
Beyin sağlığı için dikkate almanız gereken öneriler
Beyin sağlığı ve yaş arasında bir ilişki söz konusu. Beynin gelişiminin belli bir yaş sonrası durduğu düşüncesi artık yerini vücudumuzun amiral gemisinin sürekli geliştiği bilgisine bırakmaya başladı. Aslında bu iyi bir düşünce tarzıdır. Nöronların( beyin hücresi) kendisini yenilemediği düşüncesini geçersiz kılan çoğu araştırmada da beyin hücrelerinin kendisini yaşamın hemen hemen her döneminde yenileyebildiğini göstermiştir.” açıklamalarında bulundu.
Bu öneriler beyin sağlığını koruyor. Çocukluktan yaşlılığa kadar…
Nörogenesiz ismi verilen bu özellik 80’li yaşlara kadar devam etmektedir. Yani beyin sağlığınızı korumaya başlamak için ne çok erken ne çok geç. Nöroloji Uzmanı Dr. Esra Mıhçıoğlu, onlarca yıllık araştırmalar, kalp sağlığımızı koruyan egzersiz, beslenme ile yüksek tansiyon, diyabet ve kolesterol seviyelerini dengede tutma gibi yöntemlerin beyin sağlığı ile alakalı olduğunu belirtti.
Bu noktada da beyin zindeliği için önemli bilgiler sunan Mıhçıoğlu, yaşamın her döneminde yapılması gerekenleri anlattı.
Sanat ve müzik beyin sağlığı için önemli
Beyin hücrelerinin büyütmek yaşamın ilk birkaç senesinde sinaps denilen bağlantıları geliştirmekle bağlantılıdır. Doğumdan 12 yaşa kadar 100 milyardan fazla nöron ve 100 trilyon sinaps gelişimi gerçekleşmektedir. Ki 2 yaşındaki bir çocuğun bir yetişkinin sahip olduğu sinapsın iki katına sahi olduğunu bilin. Bu da çocukların müzik gibi yeni beceriler edinmede hızlı olduklarının kanıtıdır aslında. Çocukların beyin sağlığını korumak amacıyla da onları sanat ve müziğe yönlendirmek her daim önemli bir katkı oluşturabilir.
Beyin sağlığı için teknolojiye dikkat!
Ergenlik döneminde çocukluk sonrası beyinsel gelişimler de değişmektedir. Öyle ki bu dönemde beynin üstünü örten korteks tabakasındaki incelme ve sinir hücrelerinin üzerini kaplayan ve etkili iletişimi sağlayan myelin kılıf düzeyi artması sonucunda beyindeki bağlantılar da güçlenir. Beyin sağlığı ve gelişimi için en önemli ancak bir o kadar da riskli bir dönemdir. İşte bu sebepten de çocuğunuzu teknolojiden dengeli bir şekilde uzak tutun. Bağımlılık oluşturacak detaylara karşı da her zaman kontrol altında olup daha olumlu şeylere teşvik edici olmalısınız.
Bunlara ek olarak ergenlik çağındaki çocukların bedensel gelişimleri devam ettiği için beslenmeleri de büyük önem taşıyor. Gelişme çağındaki çocukların beyin sağlığı için beslenme tarzlarına dikkat etmeleri ve gerekli ölçüde mineral ve protein almaları da faydalı olacaktır.
Sağlıklı bir beyin için stresle baş etmeyi öğrenin
20 ile 39 yaş arası yani yetişkinlikte beynin farklı alanları birbiriyle daha da bağlantılı bir hal kazanmaktadır. Bu da duygusal dürtüler için kontrol ve denge sistemini oluşturur. Böyle bir dönemde de aksonların çevresinde daha da fazla miyelin gelişmektedir. Bu da beynin tamamının iletişimini hızlandırır. Dolayısıyla stresle başa çıkmayı öğrenmelisiniz. Bununla birlikte spor, hobi, edebiyat alanlarına yönelerek çok daha telkin edici ve sağlıklı bir ruh hali kazanırsınız. Spor yapmak hem vücudunuzu hem de beyninizi aktif tutarak sizi stresten uzak tutabilir. Bu da sizi stresle başa çıkma konusunda destekleyici etkiler oluşturur. Böylece daha verimli bir sağlık alanı oluşturabilirsiniz.
Beyin sağlığı için beslenmeye dikkat!
Peki zihni ne açar? Beyin sağlığı için beslenme zihni açık tutmak ve beynin gelişimini korumak açısından çok önemli. Orta yaşta ortaya çıkmakta olan obezite yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve diyabetin beyin sağlığını da etkilemekte. Bu hususta da 40 ile 64 yaş dönemindekilerin sağlığına dikkat etmeleri iki katı önemlidir. Bu da aslında çok daha sağlıklı beslenme, egzersiz, düzenli uyku ve kilo vermeyi önemseme gibi etkileri de beraberinde getirdiği için bunlara mutlaka dikkat edilmeli.
Sosyal ve zihinsel olarak aktif kalmak beyin için hayati önem taşıyor
65 yaş sonrasında beyinde bazı değişiklikler mutlaka olacaktır. Fakat vücudun çok sağlıklı kalması beynin farklı bölümlerine meydan okunması gibi durumlar daha aktif bir sonuç ortaya koyar. Bu sebepten de beynin sağlığını kontrol edebilirsiniz. Beyni aktif tutmanın yolları çeşitlilik gösteriyor. Örneğin sosyalleşebilir, teknolojiye odaklanabilirsiniz. Zihninizi açık tutmak sizin elinizde. Bulmaca çözmek ya da yeni şeyleri öğrenmek sadece bir başlangıç. Bu sayede de daha zinde bir beyin yapısı da oluşturabilme imkanınız olur. Bütün bu detaylar sayesinde de beyin sağlığı koruma önemli sonuçlar da elde edilebilir.
Kaynaklar:
2- Uzm. Dr. Esra Mıhçıoğlu
4. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Mehmet Portakal
5. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği
Diğer Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
