Çocuk oyunları sadece eğlence aracı değil aynı zamanda bir öğrenme aracıdır da. Çoğu uzman, oyunun çocuğun yaşantısında beslenme, nefes alıp verme kadar önemli bir ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. Çocuğa oyun için uygun ortamın ve yeterli malzemenin sağlanması önemlidir.
Çocukla oynamanın aile bağlarını güçlendirdiğini ve oyun oynayan çocuğun oyununun aniden kesilmemesi, oyunu tamamlaması için kendisine önceden bilgi verilmesi gerekmektedir.
Çocuk Gelişimi Öğretim Görevlisi Neşe Şekerci, çocuk ve oyun ilişkisinin önemli olduğunu belirterek çocuk üzerindeki etkilerine dair değerlendirmelerde bulundu.
Oyunun geçmişi çağlar öncesine dayanır
Oyunun tam olarak ne olduğu konusunda geçmiş dönemlerde günümüze değişik görüşler verilmiştir. Oyun, insanlığın var olduğu her çağda ve her yerde varlığını eğitim ve gelişim açısından sürdürebilen önemli bir faktördür. Oyun ve oyuncağın geçmişinin insanlık kadar eski olduğu bilinir. Arkeolojik kazı çalışmalarında da buna dair bulgular bulunmuştur.
Oyun, ciddi bir uğraştır
Çocuk için oyun gerçekten de ciddi bir uğraştır. Yetişkinler tarafından oyunun çocuk gelişimindeki önemi kimi zaman hafife alınabilir. Ancak yetişkinler gözüyle oyun, çocuğun eğlenmesi, oyalanması ya da başlarından savmak adına bir uğraş olarak görülmemelidir. Çünkü oyun, çocuk açısından ciddi bir iştir. Kimi ebeveynler oyunu sadece boş zaman etkinliği olarak değerlendirebilir. Fakat bu tam tersi olmalıdır. Fakat oyun ciddi bir ihtiyaçtır, çocuk açısından nefes alıp verme kadar önemlidir.
Hangi yaştaki çocuk, nasıl oyun oynar?
Çocukların yaşlarına göre oyun becerileri gelişim gösterir. Buna göre çocuk oyunları da değişir.
Bebeklik döneminde: nesneler ve çevre tanıma çabası oluşur. Emekleme ve yürüme ile birlikte de etrafta gördükleri çoğu şeye dokunup, ağızlarına sokarak tanırlar.
1-3 yaş dönemi: bulunan nesneler ile taklit oyunları başlar. Su içme ya da telefonla konuşma taklidi başlar. Bu dönemde çocuklar kendi başlarına oynarlar. Aynı zamanda da izleme dönemi olarak da kabul olabilir.
3-6 yaş dönemi: oyun dönemi olarak adlandırılan bir dönemdir. Çocuklar 3 yaşa kadar nesnelerle yaşadıkları deneyimi bu yaş sonrasında oyun kurarak pekiştirirler. Ayrıca bu dönemde çocuk sürekli soru sorar, konuşur ve yorulmadan oyun oynar. Toplumsal kuralları öğrendikçe de arkadaşlarıyla birlikte vakit geçirmeye başlar.
4-5 yaş çocukları: evcilik, askercilik gibi hayali oyunların başladığı dönemdir. İzledikleri filmler taklit edilir. Lego ve oyun hamurlarına yatkınlık başlar.
5-6 yaş çocukları: çocuklarla birlikte oyun kurarak oynama bu civarlarda görülür. Masa oyunlarına ilgi duyarlar çoğunlukla. Resim yapma, kesme ve yapıştırma, rakamları yazma ve yapboz gibi oyunlar tercih edilir.
Anne ve babalar bu uyarılara dikkat!
Oyun ve oyuncak konusunda çocuğunuza uygun ortam ve yeterli malzeme sağlanmalıdır. Bunun için evin bir köşesi ya da odası, bahçesi uygundur. Arkadaşlarıyla oyun oynayacağı ortamlar sağlamalısınız ki, çocuk ifade edebilme yetisini kazansın. Oyun oynayan çocuğun oyunu aniden kesilmemeli. Oyunun tamamlanması açısından önceden bilgi verilmeli.
Oyuncaklar bir kutuda toplanmasın
Evde oynanabilecek oyunlarda kullanılacak oyuncakların tek bir kutu yerine özelliklerine göre gruplandırılması da önemlidir. Çocuğun da aynı düzeni sağlaması istenmelidir. Benzer oyuncaklar yerine çocuğun farklı oyunlar kurabileceği çok amaçlı oyuncaklar tercih edilmelidir.
Çocuk oyuncağını kendi seçmeli
Oyuncak alırken çocuğun seçmesine izin verilmeli. Fakat herhangi bir nedenle seçtiği oyuncak alınmıyorsa o konu hakkında da çocuğa açıklama yapılmalıdır.
Oyuncakları ara sıra saklayın
Çocuğunuzun oynadığı oyuncaklara ilgisi azaldığı zaman o oyuncağı bir süre ortadan kaldırıp sonra yeniden çıkarabilirsiniz. Böylece oyun oynayarak yaklaşım ve duygularını tanıma imkanı artar.
Çocuk oyunları oynamak bağları geliştirir
Ebeveynlerin çocukların oyunlarına dahil olmaları aralarındaki bağı güçlendirir. Çocuklar onaylandıklaırnı hissederler ve daha sağlıklı bir ilişki iletişimi kurarlar.
Kaynaklar:
Çocuk Gelişimi Öğretim Görevlisi Neşe Şekerci
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
