İdrar yolu enfeksiyonu çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra sıkça görülen enfeksiyon türüdür. Öyle ki küçük yaştaki çocuklar için risk oluşturabilir bu enfeksiyon türü. Çünkü henüz gelişmekte olan böbrekler açısından tehlikeli sonuçlara yol açabilmekte.
Erken tanının konulmaması durumunda tedavi edilemeyen çocuklarda gelecek yıllarda hipertansiyon ve böbrek yetmezliği riskleri oluşabilir. Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Mahmut Çivilibal, çocukluk çağında yaşanan idrar yolu enfeksiyonu ve bu hastalığın tedavi yöntemleri hakkında bilgiler sundu.
İdrar yolu enfeksiyonları hayatın ilk bir yılı hariç kız çocuklarında daha fazla görülebilir. Çocuklarda en sık idrar yolu enfeksiyonu ekten olarak bağırsak kökenli bakterilerden kaynaklanır. Yani bu bakteriler işeme kanalı yoluyla mesaneye yerleşirler. Burada çoğalarak sonrasında aşağı idrar yollarından yukarı, idrar yollarına yani böbreklere doğru ilerlerler.
Birçok nedene bağlı olarak gelişim de gösterir:
- Böbrek kistleri
- Üriner sistem taşları
- İşeme esnasındaki bozukluk
- Vezikoureteral reflü
- Doğumsal kaynaklı böbrek hastalıkları
- Kabızlık sorunu
- Sünnet derisi kaynaklı
- Labial füzyon( genel olarak kız çocuklarında genital yapışık )
Bu belirtileri dikkate alın!
Hatanın yaşı ve enfeksiyonun yerleşim noktası doğrultusunda belirti ve bulgularda değişimler olabilir. Ateş, kilo alamama, ishal, kusma ve huzursuzluk, sarılık, karın ağrısı, kabızlık gibi belirtiler idrar yolu enfeksiyonuna sebebiyet verebilir. Küçük bebeklerde ateş, huzursuzluk ve iştahsızlık gibi belirtiler olur. Büyük çocuklarda ise idrar yaparken yanma, ağrı ve sık idrara çıkma gibi sıkıntılar ön planda olur. Bu tarz durumlarda erken tedavi önemlidir. Çünkü geç kalma durumunda biraz önce de belirttiğimiz gibi böbrek rahatsızlıkları meydana gelebilir. Bu düzende de hareket etmek adına uzman kontrolü şarttır.
Bebeklerde idrar örneği alımına özen gösterilmeli
İdrar yolu enfeksiyonu ile alakalı bulgularla doktora götürülen çocuklara idrar tahlili, idrar kültürü yapılarak tanı konulmalıdır. Bu sebepten de öncelikle idrar örneği alınmalı. Doğru idrar örneği alımı, tuvalet eğitimini tamamlamış büyük çocuklarda ılık su ile perine bölgesi temizliği yapıldıktan sonra sağlanır. İdrar kontrolü olmayan küçük çocuklarda ise tahlili örnek idrar torbalarıyla alınır.
Bu iki yöntem üzerinden idrar kültürünün alınması yanlış tanı ve tedavileri, hem de gereksiz ileri incelemelerin yapılmasının önüne geçer. Bu sebepten de son derece önem taşımaktadır.
İdrar yolu enfeksiyonlarında birçok görüntüleme yöntemi bulunuyor
İdrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuğa ultasonografi yapılmalı. Bu yöntemin herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Bu sayede böbrek boyutları, yerleşimi, doku kalınlıkları ve idrar akımını engelleyen sıkıntılar tespit edilebilir. Bu tarz bir yöntem sayesinde çok daha sağlıklı bir tedavi sürecine geçilebilir. Ayrıca idrar testleri ve değişik yöntemlerle de hastalığın üzerine yoğunlaşabilir.
Bu önerilere kulak verin
- Çocuklar için yeterli su içme alışkanlığı kazandırılmalı.
- Bebeklerde 2.5 yaşından önce çiş eğitimi verilmemeli. Eğitim esnasında da baskıdan uzak durulmalı.
- Çocuklara genital bölge temizliği doğru öğretilmeli.
- Çocuğa düzenli işeme alışkanlığı kazandırılmalı ve idrarın uzun süre mesanede kalması engellenmeli.
- Kız çocuklarına sıkı pantolon giydirilmemeli. Pamuklu iç çamaşırları tercih edilmeli.
- Erkek çocukları mümkün mertebe en erken yaşta sünnet edilmeli.
- Çocuklar tuvalet öncesi ve sonrasında mutlaka ellerinin yıkanması gerektiğini öğrenmeli.
Bu tarz detaylar sayesinde olası sağlık problemlerinin önüne geçilmesi mümkün hale gelecektir. İdrar yolu enfeksiyonları çocukluk yaşlarında daha sık görüleceği için belli başlı önlemler alınarak çok daha sağlıklı bir büyüme evresi oluşturulabilir. Bahsettiğimiz bilgiler doğrultusunda hareket etmek ve bir uzmandan destek almak her daim önemlidir.
İdrar yolu enfeksiyonuna ne iyi gelir?
İdrar yolu enfeksiyonundan muzdarip kişilerin bolca su içip mesanesini düzenli olarak temizlemesi gerekir. Bunun için günde minimum 2 litre su tüketilmesi yeterlidir. Bu sayede bakterilerin artması ve enfeksiyonun ilerlemesi engellenebilir. İyileşmeye yardımcı olması için su ya da bitkisel çayların tüketilmesi önerilir. Ayrıca limon suyu, kahve ve alkolün mesaneyi tahriş edeceği unutulmamalı. İdrar yolu enfeksiyonu ilaçları ise her enfeksiyona göre kişiden kişiye değişir. Bir seferinde kullanılıp işe yarayan ilaçlar, bir sonraki şikayette işe yaramayabilir. Dolayısıyla her enfeksiyon tekrar değerlendirilmeli ve buna göre uygun tedavi başlanmalıdır.
Kaynaklar:
Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Mahmut Çivilibal
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz: