“Halsizliğe ne iyi gelir?” sorusunu günümüzün neredeyse normali haline gelmiş durumda. Neredeyse hepimiz kendimizi gün içinde kimi zaman hafif kimi zaman ağır derecede yorgun hissediyoruz. Ancak bu yorgunluk yaşam kalitemizi düşürüp günlük işlerimizde aksamaya sebep oluyor. Daha fenası kronikleşebiliyor. Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tekin Akpolat kronik yorgunlukla baş etmeyi sağlayacak tavsiyeler sunuyor.
Kronik yorgunluk nedir, ne değildir?
Psikolojik, fiziksel ve kronik olarak üç gruba ayrılan yorgunluğu, motivasyon ve enerji kaybı veya eksikliği olarak da tanımlayabiliriz. Bitkinlik, halsizlik ve hatta tükenmişlik olarak da tarif etmek mümkün. Sürekli yorgunluk ve uyku haline kronik yorgunluk sendromu veya tükenmişlik sendromu denebilir.
Kronik yorgunluğun asli nedeni kişinin yeterli derecede dinlenmeden kapasitesinin üstünde iş yüklenmesidir. Yetersiz uyku, stres, kötü beslenme ve hareketsizlik yorgunluk sendromuna zemin oluşturur. Kronik yorgunluk her yaş grubunda, görülebildiği gibi en sık çalışan annelerde görüldüğü bilinmektedir.
En önemli neden, hareketsizlik ve kötü beslenme
Kronik yorgunluğun pek çok sebebi var ama hareketsizlik ve yetersiz beslenme başlıca nedenleri arasında yer alıyor. Hareketsizliğe karşı çözüm üretmek için spor salonuna gidilemiyor ya da saha sporları yapılamıyorsa evde egzersiz yapılabilir. Hatta evde odaların arasında yürüyüş ya da basit hareketler yapmak bile çözüm için bir adım sayılabilir. Evde veya ofiste olunan sürede ayrıca hamur işi veya yağlı yiyeceklerden uzak durmakta fayda var.
Kronik yorgunluğun teşhisi
Halsizliğe neden olan hastalıkların araştırılması ve elenmesi sonucunda kronik yorgunluk sendromu teşhisine ulaşılır. Dolayısıyla halsizliğe yol açan nedenleri iyi takip etmek gerekir. İşte halsizliğe sebep olabilecek olası hastalıklar ve nedenler…
- Kansızlık / Anemi (Bilhassa regl kanaması fazla kadınlarda)
- Böbrek yetmezliği
- Vitamin eksikliği
- Kalp hastalığı
- Tiroid bezinin gereğinden az çalışması
- Diyabet hastalığı, insülin direnci
- Hipoglisemi yani şekerin düşmesi
- Fibromiyalji
- Gizli idrar yolu enfeksiyonu
- Fazla alkol tüketimi
- Gıda alerjisi (Gluten vb)
- Stres, endişe, kaygı
- Zayıflama veya ödem azaltma için idrar söktürücü vb ilaç kullanma
- Herhangi bir sebeple kullanılan ilaç (düzenli kullanılsa dahi)
- Görme sorunları (Bilhassa gözlük numarası değişmişse)
- Böbrek üstü bezi hastalıkları
- Kronik infeksiyon (Verem gibi)
- Kas hastalıkları
- Demir eksikliği
- Kronik bronşit
- İleri seviye kanser
- Depresyon
- Uyku apnesi
- Mineral yetersizliği (Özellikle kötü ve düzensiz beslenenlerde sıkça görülür)
Peki halsizliğe ne iyi gelir?
Her ne kadar modern yaşam kronik yorgunluğa zemin hazırlayan birçok faktörü barındırsa da kronik yorgunluğa karşı alınacak etkin önlemler de söz konusu. Hatta bu uyarıları dikkate alıp gündelik hayatın bir parçası haline getirmek, kronik yorgunluğu tamamiyle önleyebilir. İşte halsizliğe iyi gelen şeyler:
- Sağlıklı bir yaşam için gerekli beslenme, egzersiz tarzına dikkat edilmeli. Mucize vadeden tedavilerden ve dopinglerden uzak durulmalı.
- Yetersiz ve düzensiz bir uyku söz konusu ise düzenli bir uyku temposuna geçilmeli.
- Hamur işi ve tatlı başta olmak üzere sağlıksız yiyeceklerden uzak durulmalı.
- Kafein ve şeker içeren içecekler (Çay kahve, kola gibi) olabildiğince az tüketilmeli.
- vücut susuz bırakılmamalı, günlük ideal 2 lt su tüketilmeli.
- Günlük çalışma saatlerinde düzensizlikten kaçınmalı.
- Gece geç saatlerde yemek yeme alışkanlığı varsa acilen bırakılmalı.
- Enerji içeceklerinden mutlaka uzak durulmalı.
- Çalışan anneler üstündeki yükü eşiyle paylaşmalı.
- Kasların zayıflaması riskine karşın hareketli bir yaşam hedeflenmeli.
- Cep telefonu kullanımı sınırlandırılmalı, sürekli temas halinden kaçınmalı.
- Bilgisayar veya televizyon karşısında çok uzun süre kalınmamalı.
- Uzun süren ve kontrolsüz açlık öngören diyetlerden kaçınmalı.
- Kısa sürede hızlı bir şekilde ve çok kilo verilmemeli.
- Bitkisel gıdalar ve ürünler bilinçsiz şekilde kullanılmamalı.
- Atıştırmalık diyet ürünlerinin tüketimine sınır getirilmeli.
- Tatlı veya şekerli içecek gibi glisemik indeksi yüksek gıdalar tüketilmemeli. Meyve ve sebzeden yana zengin beslenmeye özen gösterilmeli. Tabii sebze ve meyveler, fındık ve ceviz gibi kuruyemişler faydalı olsa da aşırıya kaçmamalı. Özetle yeterli, ve düzenli beslenilmeli.
- İdeal kilonun üstündeyse kilo verilmeli.
- Olabildiğince hareket edilmeli. Mümkünse açık havada bolca yürüyüş yapılmalı.
- Stresten ve endişeden mutlaka uzak durulmalı.
Kaynaklar:
Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tekin Akpolat
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
