Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre Hepatit B ve C virüsünü dünya genelinde 325 milyon kişi taşıyor. Bu hastaların 290 milyonu ise hastalık genellikle sessiz ilerlediği için hepatit hastası olduğundan habersiz.
Her gün 4 bin kişinin viral hepatite bağlı hastalıklardan yaşamını yitirdiğine dikkat çeken Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Nurdan Tözün, A’dan E’ye beş türü bulunan viral hepatitte B, C ve D hepatitlerinin uzun vadede kronikleşebildiği için daha büyük önem taşıdığını söylüyor.
Tedavi edilmeyen hepatit B ve C kronik hepatitin siroz ve karaciğer kanserine kadar ilerleyebildiğini belirten Tözün, şöyle devam ediyor: “İleri karaciğer rahatsızlıığında bu hastaların büyük bir kısmı, şayet canlı verici yoksa kadavradan nakil beklerken yaşamını yitiriyor.
A ve E hepatitleriyse kronikleşmeseler bile ciddi salgınlara yol açabiliyor veya risk gruplarında ölümcül karaciğer yetmezliği yaşanıyor. O sebeple eski dönemlerde ‘sessiz katil’ olarak adlandırılan bu hastalık için bu yıl Dünya Hepatit Birliği’nin (WHA) benimsediği slogan ‘gizli milyonları bulalım’ şeklinde. Ancak her şeye rağmen hepatitle ilgili yürekleri ferahlatan iki olumlu nokta var.
Bunlardan ilki hepatit B’nin aşısının olması ve yok etmese bile virüsü baskılayan güçlü ilaçların bulunması. İkincisiyse hepatit C için henüz aşı olmasa dahi hemen hemen yüzde 100’e yakın şifa sağlayan antiviral ilaçların bulunması. Burada önemli olan hastaya test uygulanıp tanı konulması ve tedavi uygulanabilmesi”
İşte Prof. Dr. Nurdan Tözün’ün hepatitten korunmada önerdiği altı yol!
Yurt dışındayken uyulması gereken kurallar
Bu hastalığın sıkça görüldüğü ülkelere gitmeden önce mutlaka aşı olunmalı. Hepatit A ve hepatit E’den korunurken gittiğiniz ülkelerdeki emin olmadığınız yiyecekleri tüketmemeniz önemli. Şişe suyu içip pişmiş besinler yemek daha güvenli bir yoldur. Durgun sulardan toplanıp çiğ tüketilen istiridyelerin hepatit A yuvası olduğunu sakın unutmayın. Kan yoluyla ve cinsel yolla bulaşan hepatit B’nin aşısını daha önce olduysanız gitmeden önce antikor düzeyine baktırın. Hepatit B’nin sıkça rastlandığı ülkelerde uzun süre kalmayı planlıyorsanız hepatit B aşısını muhakkak yaptırmalısınız.
Kozmetik ürünler tek kullanımlık olmalı
Hem hepatit B hem de hepatit C en çok kan veya cinsel yolla ve damar içi ilaçlarda ortak kullanılan enjektörlerle bulaşıyor. Dolayısıyla akupunktur, kulak delme, dövme, piercing, manikür ve pedikür gibi kozmetik veyA alternatif tedavi uygulamalarında dikkatli olunmalı., Tek kişilik steril iğne veya alet kullanılmalı.
Ellerinizi sıklıkla yıkayın
Elleri sıklıkla yıkamak bilhassa ağız yoluyla bulaşan hepatit A ve hepatit E’den korunmada etkilidir.
Kişisel eşyalarınızdan bunları sakın paylaşmayın
Hastalık taşıyanların kanının bulaşabileceği diş fırçası, tıraş bıçağı, tırnak makası veya manikür/pedikür aletleri gibi kişisel eşyalarınızı hiç kimseyle paylaşmayın.
Kulaktan dolma bilgilere itimat etmeyin
Sanılanın aksine hepatit B havuzlardan bulaşmaz. Tabaklardan mutfak aletlerinden, klozet ve banyolardan da bulaşmaz. Hatta ter, sarılma, öksürük, gözyaşı, sinek ısırığıyla bulaşma da söz konusu değildir. Fakat açık yaralardan veya ısırmayla bulaşabiliyor. Hem hepatit B hem de hepatit C en çok kan veya cinsel yolla ve damar içi ilaçlarda ortak kullanılan enjektörlerle bulaşıyor.
Hepatit A ve B için aşı olmayı unutmayın
Hepatit A ve B aşılarını yaptırırsanız bu yüzde 100’e yakın koruma sağlayacaktır. Sağlık çalışanıysanız ya da hepatit bulaşabilecek riskli bir meslekte çalışıyorsanız mutlaka aşı olun. Tüm yenidoğanlar ve bilhassa da annesi hepatit B taşıyıcısı olan bebekler doğumdan hemen sonra mutlaka aşılanmalı. Ayrıca hepatit C veya diğer nedenlerle gelişen kronik karaciğer hastalığınız var ise hepatit A ve B aşısını vakit kaybetmeden yaptırmalısınız.
Hepatit B nereden bulaşır?
Dünya genelinde milyonlarca kişinin yakalandığı bu virüsün en yaygın bulaşma yolları şöyle sıralanabilir:
- Kontrol edilmemiş kan nakli ya da kan ürünlerinin kullanımı
- Sterilize edilmemiş araçlarla tıbbi veya diş müdahaleleri
- Anneden bebeğe doğum sırasında
- Kullanılmış enjektör paylaşımı
- Tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyaların paylaşımı
- Sterilize edilmemiş araçlarla dövme ya da vücut takılarının uygulanması
- Güvenli olmayan cinsel ilişki
Kaynaklar:
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Nurdan Tözün
Viral Hepatitle Savaşım Derneği
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
