İyot eksikliğinden nasıl korunuruz? İyotu vücudumuz üretmez. Bu sebepten de sofra tuzu, deniz ürünleri, et, süt ve yumurta gibi besinlerden karşılamak durumunda kalırız. Fakat iyotun fazlası da zarardır. Bu nedenle her detayda olduğu gibi iyotu da kararında tüketmek çok önemlidir.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya, vücuttaki iyot azlığının trioit sorunlarından çocuklarda gelişme ve zeka geriliği gibi birçok probleme sebep olacağını belirtiyor. Fakat fazla iyot tüketiminin de tiroit hastalığını kötüleştirdiğini belirten Kocakaya, iyot eksikliğinden korunmanın yollarına dair önemli bilgilerde bulundu.
İyot eksikliği hayati sorunlara yol açıyor
Tiroit hormonlarımız, bedenimizin sıkıntısız ve sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için çok önemlidir. Bu hormonların üretilmesi içinse iyot elementi büyük gereklilik. İyot en çok okyanus ve denizlerde bulunur. Bu sebepten de deniz ürünleri, ekmek, süt ve iyotlu tuzun vücudumuzun ihtiyacını karşılamak adına ideal kaynaklar olduğu söylenebilir. Bu elementin eksikliği neticesinde oluşan tiroit hormonu yetersizliği de birçok hastalığa yol açmaktadır.
Özellikle hamilelik döneminde iyot eksikliği olursa eğer düşük, bebeklerin ölü doğması ve doğumsal engelli olma durumları oluşabilir. Erişkinler kanadında ise bilişsel fonksiyonlarda bozulma, duygusal bozukluklar, üretkenlik kayıpları meydana gelebilir.
Sık sel yaşanan bölgelerde daha sık görülüyor
Bu sorunun en çok görüldüğü alanlar dağlık, bazı zamanlar da yağmur suları ile topraktaki iyodun kaybedildiği bölgeler olur. Bol yağış alıp sıklıkla sel tehlikesi yaşayan kıyı kesimlerindeki insanlarda da iyot eksikliği görülür.
İyot bakımından düşük olan topraktan elde edilecek ürünler ile bu topraklarda beslenen büyükbaş hayvanların sütü çok zayıf olur. Ülkemizde orta derecede görülen iyot eksikliği Avrupa’da ise sıfırdır.
Fazlası vücuttan atılıyor
Yiyeceklerimizden alınmakta olan iyodun tamamı, sağlıklı bir mide ve bağırsağa sahip kişilerde kolay bir biçimde emilmektedir. Vücuda girmiş olan iyottaki %10’luk kısım tiroit bezi tarafından alınır. Kalan kısım ise idrarla atılmaktadır.
İyot eksikliği yaşayan insanlarda tiroit bezi iyodun çoğunu emer. İdrarda atılan miktar ise çok az olur. Lahana, brokoli ve karnabahar gibi bir takım besinler de çok tüketildiği zaman iyodun tiroit bezi içine girmesini engellemiş olur. Darı ya da soya fasulyesi gibi besinler ise tiroit bezinin iyodu tutmasının önüne geçer.
İyot eksikliğine karşı 5 öneri!
İyot eksikliğinin tanısı da yapılacak olan tiroit hormonlarının düzeylerinin incelenmesi ve idrarda atılan iyotun ölçülmesiyle konulur. Ayrıca hamilelik döneminde yapılan testler üzerinden hormon eksikliğine erken tanı konmasının büyük önem taşıdığını da bilin. Bu sayede yenidoğan bebeklerde iyot ekskliğine bağlı olarak gelişen sorunların önlenebilme olasılığı artar. Bu hususta da iyot eksikliği ve bu eksikliğin yol açtığı hastalıklara karşı korunmamız gerek. Bu da aşağındaki öneriler üzerinden rahatça sağlanabilir;
- Deniz balıkları, süt ve süt ürünleri tüketimine önem gösterilmelidir.
- Besinlerin hazırlanma aşamalarında iyotlu tuz kullanımı muhakkak gerçekleştirilmelidir
- Yetişkin kadın ve erkeklerin gün içerisinde 150 mikrogram iyot aldıkları konusunda emin olmaları gerekmektedir.
- Tuz kullanımı sakıncalı olan insanların (böbrek yetmezliği, hipertansiyon hastaları ve belli ilaçlar kullananlar) iyot desteği alması çok önemlidir.
- Hamileler ve hamile kalmayı planlayanlar, emzirenler iyot eksikliği yönünden değerlendirilmesi açısından doktorlarına başvuruda bulunmaları gerekir. Öneri halinde ise günlük en az 220 mikrogram iyot içerecek vitaminler kullanımı gerçekleştirilmelidir.
Bütün bu detayların tamamı da göz önüne alındığı zaman zaten iyot kullanımı ile bedenimizdeki sağlığı da çok daha sağlam bir noktaya ulaştırmış olacaksınız.
Kaynaklar:
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya
Beyhekim Gıda, Beslenme ve Sağlık Derneği
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
