Divertiküler en sık görülen bağırsak enfeksiyonu olmak üzere, önemli sağlık sıkıntılarına yol açacak balonlaşmalar oluşturan ve kolonlardaki gizli tehlike şeklinde nitelendirilen bir hastalıktır. Kolonlarda oluşmaktadır. Uzun seneler boyunca da hiçbir belirtisi gözlenemez. Fakat bu sessizlik hali; karın ve pelvik bölgesinde şiddettli ağrı, hassasiyet ve hafif ateşle bozulmaya başlayabilir… Bununla birlikte hayat kalitesini düşürecek şiddette gelişen sıkıntılar halinde de tektarlanma durumu gözlenir.
Kalın bağırsakların (kolon) duvarlarında küçük balonlaşma şeklinde gelişen cep oluşumlarına divertikül denilmektedir. Divertiküller tüm kolonlar boyunca oluşsa dahi, en sık ve yoğun olarak da kalın bağırsağın son bölümlerinde gelişmeler gösteri. Özellikle de 60 yaş üzerinde her 2 kişiden birinin kalın bağırsaklarında divertiküler bulunabilir.
Batı tipi beslenmenin daha yaygın olduğu ülkelerde görülme sıklığı da giderek artmaktadır divertikülerde. Genel olarak sağlık problemlerine yol açmasa da, nadiren de olsa hayatı tehdit edebilecek şiddetli ağrı ve sonuçlar da ortaya çıkarabilir.
Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Emre Sivrikoz, divertiküllerin en fazla bağırsak iltihabı oluşturan hastalıklardan biri olduğuna dikkat çekti. Divertikülit olarak da isimlendirilen bu tablonun ceplerden ve ya da birkaçının delinmesi sonucu geliştiğini belirten Sivrikoz, genellikle karın ya da pelvik bölgesinde ağrı, gaz, şişkinlik ve ateş belirtileri gösterdiğini vurguladı.
Tedavisi gecikildiği takdirde karın boşluğuna ilerleyerek hayati tehlike oluşturabilen bu hastalık için çok geç olmadan hekim başvurusunda bulunulmalıdır.
Kronik basınç sorumlu tutulmaktadır
Divertiküler sıklıkla bağırsaklarda enfeksiyon olmak üzere, çapında daralma ya da makatta kanama gibi sıkıntılara da yol açabilmektedir. Bunun oluşumlarıyla alakalı genel kabul edilen teorisinde, dışkının sertleşmesinden dolayı dışkıyı rektuma ilerletebilmek açısından kalın bağırsakta oluşan basınç yani ıkınma durumu suçlu tutulur. Basınç artışı kolonun zayıf alanlarında bağırsak duvarı dışarı doğru bombeleşir. Bu zamanla da keseciklere dönüşecektir. Kalın bağırsaktaki zayıflama da 60 yaş sonrasında ortaya çıkabilecek bu hastalığa neden olabilir.
Genellikle tesadüfen tespit edilir
Divertkülerin tespitinde kabızlık sıkıntısına karşı sebze ve meyve içeriği yüksek liften oluşan zengin beslenme ve et tüketimine sınır çekilmesi önerilir. Aynı zamanda da gün içerisinde 2. İle 2.5 litre su tüketmek çok önemlidir. Eğer ki divertiküler oluşmuşsa bu hastaların büyük bir bölümünde ataklar ağızdan ya da damardan antibiyotik tedavisiyle kontrol altında tutulabilir.
Bununla birlikte enfeksiyon haline apse de eşlik ediyorsa, görüntüleme altında apseye bir dren yerleştirilerek içinin boşaltılması mümkün olabiliyor. Cerrahi tedavi durumlarında ise kalın bağırsağın delinmesi sonucunda karın boşluğuna iltihap ve dışkı sızımı, apsenin görüntüleme yöntemleriyle tamamen boşaltılması ve antibiyotik desteğine rağmen yeteri kontrol sağlanamaması gibi atakların da görülme ihtimali vardır. Böyle durumlarda da başvurular yapıldığı için anlık müdahale ya da uzun soluklu bir tedavi süreci oluşabilmektedir.
Ameliyat başarılı sonuçlara ulaştırabiliyor
Divertiküler atakları geçmişte ilk atakla birlikte damardan uygulanan antibiyotikle yatıştırıldıktan sonra kalın bağırsağın ameliyat ile alınması ile tedaviye dahil ediliyordu.
Son yıllarda gerçekleşen çalışmalardan alınan bilgiler doğrultusunda ise bu yaklaşımdan uzaklaşıldı. Günümüzde sık aralarla tekrarlayan ataklarda cerrahi tedavi daha öncelik haline geçti. Artık hastanın gündelik yaşantısını etkileyecek sancılar, bağırsakta dışkının geçiş zorluğu, sık kanama ve iltihaplanma gibi ataklar geliştiğinde, etkilenen bölgenin ameliyatla çıkarılması daha önemli bir tercih oldu.
Genel olarak kapalı yöntemle gerçekleştirilmekte olan bu ameliyatlarda oldukça başarılı sonuçlar oluşabilmektedir. Hastalar bu sorunlardan kurtularak günlük hayatlarına çok daha çabuk uyum sağlamaktadır ve bu hızlı geri dönüş oldukça kalıcı bir sağlık durumu oluşturabilir.
Kaynaklar:
Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Emre Sivrikoz
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
