Kronik hastalıkları olanlar, böbreklerinin sağlığına da çok özen göstermeli. Özellikle, şeker, kalp, tansiyon rahatsızlıkları ile romatizmal hastalıklar gibi kronik hastalıklar, uzun vadede böbreğe ciddi hasarlar verebiliyor. Tüm sistemleri etkileyebilen ve vücut sağlığı sırasında birçok rol üstlenen böbrek sağlığını korumak önem arz ediyor. da mutlaka gerekli kontrolleri yaptırması gerekiyor.
Böbreğin başlıca görevlerinin başında vücudun su ve elektrolit dediğimiz sodyum potasyum-kalsiyum-magnezyum gibi elementlerinin dengesini yönetmek geliyor. Ayrıca vücutta bulunan toksik (zehirli) ve atık materyallerin idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırılmasında görev alıyor.
Yiyecek ve içeceklerle vücudumuza giren maddelerin zararlı olanlarının dışarı atılması, aldığımız bazı ilaçların kan seviyelerinin dengede tutulması, fazlasının atılması gibi işlevlerin böbreğin görevleri arasında bulunduğunu söyleyen Op. Dr. Kenan Yiğit Yıldız, “Böbrek sağlığının bunun yanı sıra tansiyon üzerinde de önemli etkileri vardır. Özellikle böbrek damarlarından salgılanan renin anjiotensin gibi moleküller, kan basıncımızın dengede tutulmasında önemli rol oynamaktadır. Vücutta kan yapımı emrini veren temel maddeler de böbrek dokusundan salgılanır” diyor.
Böbrek için kararında su için
Böbrek sağlığını korumak için yeterli miktarda su tüketmek gerekiyor. Bu suyun kararında olması gerektiğinin altını çizen Op. Dr. Yıldız, sağlıklı yetişkin bir bireyin çay, kahve ve yemeklerde alınan sıvılar da dahil olmak günde yaklaşık 3 litre sıvı alması gerektiğini, günlük yaklaşık 2 litre su tüketimi böbrek sağlığını korumada en önemli faktör olduğunu hatırlatıyor.
Sağlıklı beslenmenin ve egzersizin önemine de dikkat çeken Op. Dr. Yıldız, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Gerekli tüm yapıtaşları beslenme ile uygun miktarda almalıyız. Öte yandan böbreğinde hastalığı olan bireylerin ağır protein yükü getiren hayvansal gıdaları azaltması ve tuzdan mümkün olduğunca uzak durması böbreğin iş yükünü azaltacak ve görevini düzgün bir şekilde yapmasına yardımcı olacaktır. Suni ya da organik olmayan yiyecek içeceklerin yıkımı ile ortaya çıkacak toksik ürünlerin böbrekten atılacağını da unutmamak gerekiyor.”
Sadece böbrek için değil, tüm vücut sağlığı için egzersizi ihmal etmemek gerektiğini de söyleyen Op. Dr. Yıldız, “Çünkü egzersiz kan dolaşımını, damar sağlığını ve metabolizmayı dengeleyerek böbreğin yeterince beslenmesini ve vücuttaki kanın böbreğe yeteri kadar ulaşıp temizlenmesini sağlar. Vücuda ciddi zararlar veren alkol ve sigaradan da uzak durulmalı. Bu zararlı alışkanlıklar böbreklere çok fazla atık madde iş yükü getirir, hücrelere zarar vererek böbreğin işlevini görmesini engeller” diyor.
Ağrı kesicileri kullanırken dikkat
Doğal ya da yapay kaynaklı olsun tüm ilaçlar metabolizmamızı etkiler. İlaç kullanımının mutlaka doktor kontrolünde olması gerektiğini belirten DoktorTakvimi.com uzmanlarından Op. Dr. Kenan Yiğit Yıldız, bunun nedenini bir örnekle açıklıyor: “Örneğin birçok ağrı kesici ilacın özellikle böbrek hassasiyeti olan kişilerde farklı düzeylerde böbrek yetmezliğine sebep olabilir. Bu sebeple doktor önerisiyle kontrollü ilaç kullanımı böbrek sağlığı açısından çok önemlidir.”
Kronik hastalığı olan kontrolü aksatmasın
Böbrek hastalıkları daha sonradan ortaya çıkabildiği gibi genetik aktarım gibi nedenlere de bağlı olarak görülebiliyor. Bu nedenle ailede bilinen böbrek hastalığı olanların bu konuda farkındalık sahibi olması ve en az yılda bir kez kontrollerini yaptırmaları gerekiyor. Özellikle şeker hastalığı, kalp hastalığı, tansiyon hastalığı, romatizmal hastalıklar gibi kronik hastalıkların uzun vadede böbreğe ciddi hasarlar verebildiğini hatırlatan Op. Dr. Kenan Yiğit Yıldız, bu hastalıklara sahip kişilerin böbrek sağlığını korumak için düzenli kontroller yaptırmalarını öneriyor.
Hatalı beslenme alışkanlıkları
Böbrek sağlığımız için dikkat etmemiz gereken bir başka önemli nokta da, hatalı beslenme alışkanlıklarımızdan vazgeçmek!
- Hayvansal protein böbrekte oluşan yükü artırır, bu nedenle kırmızı et tüketimini kısıtlamak faydalı olur.
- Kafein içeren besin ve içeceklere sınır gelmeli. Günlük tüketebileceğimiz kafein miktarı 200-300 mg oluyor, bu da iki büyük fincan kahve demek.
- Şekerli besinler de obezite, hipertansiyon ve diyabetin oluşum riskini artırıyor.
Dünyada yılda en az 2.4 milyon kişi kronik böbrek hastalığı nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu sayının 2030 yılında ikiye katlanarak 5.4 milyona yükseleceği öngörülüyor. Böbrek sağlığı konusunda toplumsal farkındalık yaratmak amacıyla dünyada ve ülkemizde her yıl Mart ayının ikinci perşembesi, Dünya Böbrek Günü’nde çeşitli etkinlikler ve açıklamalarla konuya dikkat çekilmeye çalışılıyor. 2022 yılının Dünya Böbrek Günü için sloganı, “Herkes için böbrek sağlığı” olarak belirlendi. Bunun nedeni ise böbrek hastalıklarının günümüzde küresel bir sağlık sorunu haline gelmesi.
Türk Nefroloji Derneği Böbrek Kayıt Sistemi
“Kronik hastalıklar böbrek için tehdit olabilir” başlıklı haberimizin yanı sıra Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
