Baba çocuk ilişkisindeki dinamikler de pandemi süreciyle birlikte değişime uğradı. Birçok uzman, çocukla birlikte geçirilecek zamanın daha nitelikli olması gerektiğine dikkat çekiyor. Çocuklarla zaman geçirme konusunda anne ve babanın yardımlaşması da önem taşırken, çocukların yapısına ve karakterlerine uygun oyunların seçilmesi gerekliliği vurgulanıyor.
Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, baba çocuk ilişkisinin insanların hayatları üzerindeki önemine dikkat çekerken, bu ilişkilere dair önemli tavsiyelerde bulundu.
Babalar dış dünyadaki sınırları temsil ederler
Babaların özellikle de çocuğun sağlıklı sınırların oluşmasında ve sağlıklı bir otorite kabulünün gelişmesinde çok önemli bir rolü vardır. Bir yanıyla babalar çocuklar için dış dünyadaki sınırları, kuralları, sorumlulukları temsil ederler. Çocuğun hayatın gerçekliğine uyumlanmasını sağlarlar. Aynı zamanda erkek çocuklar açısından özdeşim kurabilecekleri, kız çocuklar için de karşı cinsle sağlıklı ilişkilerin ilk temelini atacakları rol modellerdir. Bu sebepten babaların çocuklarla girdiği etkileşim sağlıklı olmalıdır. Böylece ilerleyen senelerde sağlıklı bir yetişkin olmalarına referans oluşturur.
Pandemi süreci baba çocuk ilişkisindeki dinamikleri değiştirdi
Babaların annelere kıyasla daha fazla çalışmasının ve genellikle de evde az vakit geçirmesinin çocuklarla ilişki kurabilmeleri açısından kısıtlı bir zaman oluşturmaktaydı. Fakat son dönemde bu kısıtlı vakitler dramatik değişimleri beraberinde getirdi.
Evde çalışan ya da işlerine ara verme durumunda kalan babalar bir anda çocuklarıyla daha fazla birlikte olmaya başladı. Bu tarz bir değişim sürecinde ise denge sağlanmalı ve ona göre hareket edilmelidir.
Çocuklara uygun aktiviteler yapılmalı
Çocuklarıyla önceki dönemlere oranla daha fazla vakit geçirme şansı yakalayan babaların dikkat etmesi gereken önemli durumlar var. Öncelikle çocukların enerjilerinin yüksek olduğunu unutmayın. Fazla ilgi ve oyun ihtiyaçları olacağı için aşırı talep hali, bu duruma alışkın olmayan babaları bunaltabilir.
Böyle anlarda kızma, bağırma ve reddetme gibi tepkisel davranmalar ortaya çıkabilir. Bu sebepten de çocuğun bir yetişkin gibi sakin, sabırlı olmasını beklememek, bu yönde gerçekçi beklentiler oluşturmak gerek. Çocukların enerjilerini dengeli bir şekilde yöneltebilecekleri ve keyif alacakları alanlar keşfedilmeli.
Çocuklarla ilgili annelerden tüyolar alın
Çocukla yapılacak aktivitelerde anne ve baba birbirinde destek olmalı. Hatta babaların anneden bazı tüyolar alması çok daha iyi bir süreci ve annenin de kendine vakit ayırma olanağını ortaya çıkartır.
Yardımlaşmak tükenmişliğin önüne geçmede katkı sağlar
Anne ile baba arasında çocuk bakımında paslaşmalar yapılması tükenmişliğin önüne geçilmesini sağlar. Ayrıca çocuklarla oyun oynarken bir an oyunu bitirmek çocuğa terk edilmiş hissi yaşatabilir. Bu sebepten de çocuğa önceden bilgi verilebilir. Şimdi bu oyunu oynayalım, sonrasında benim işlerim var gibi…. Yine de babalar bu süreçte çocuklarla ilgilenmede daha deneyimli olan annelerin yardımını almalıdırlar. Çocukların belli karakter özellikleri ve oyun tarzlarına dair ipuçları işe yarar. Çünkü çocuğun normalde gösterdiği bir davranışa anne alışkın iken baba buna şaşırabilir. Bu sebeple önemli paslaşmalar denge kurdurur ve baba çocuk ilişkisinin gelişmesine katkı sunar.
Nitelikli zaman geçirmek önemlidir
Baba çocuk ilişkisinde babaların çocuklarına yeterince zaman ayırmama suçluluğunu yaşamak yerine az da olsa eldeki vakti iyi değerlendirmesi konusunda düşünceler gelişmeleri önemlidir. Çünkü mevcut zamanı en kaliteli ve en iyi şekilde nasıl geçirebileceklerini düşünmeleri her zaman olumlu sonuçlar oluşturur. Şunu da unutmamak gerekir ki birlikte geçirilen zamanın niceliğinden çok niteliği önemlidir. Bu sayede çocukların daha özgüvenli ve mutlu bir birey olmaları konusunda onlara sayısız anı ve mutluluk kazandırmayı da başarmış olacaksınız böyle bir dönem içerisinde.
Çocuğunuzla oynayabileceğiniz basit ve öğretici kelime oyunları
Baba çocuk ilişkisini geliştirmek için ille de oyuncaklarla oynamaya gerek yok, hiçbir materyalin olmadığı soyut oyunlar da pekala eğlenceli olabilir. Çocuğunuz okuma yazmayı söktüyse hem oyun hem de kelime dağarcığını geliştirmek amaçlı şu kelime oyunlarını oynayabilirsiniz:
- Söylenen kelimenin son harfinden kelime türetme oyunu oynayabilirsiniz. Örneğin; ağaç-çilek-kitap-panda gibi.
- İlk oyunun içine biraz da hafıza geliştirmeyi katmak için en az üç kişi ile (ne kadar kalabalık olursa o kadar eğlenceli olur) kelime çoğaltmaca oynayabilirsiniz. Örneğin; ilk kişi “boya” dedikten sonra sıradaki hem bittiği harf ile yeni bir kelime bulacak (aydınlık gibi) hem de kendinden önce söylenenleri de aynı sırayla tekrar edecek; boya – aydınlık… gibi. Sıralamayı bozan ya da yanlış harfle kelime türeten kaybeder.
- Eğer çocuğunuz yedi yaşından büyüse drama eğitimlerinde de kullanılan hikaye türetme oyununu oynayabilirsiniz. Oyunu başlatmak için bir kelime seçin ve bu kelimeyi kullanarak hikayenin ilk cümlesini kurun. Ardından sıradaki kişi yeni bir cümle ile hikayeyi devam ettirsin. Örneğin kelime “kırmızı” olsun. Hikayenin ilk cümlesi de “Yol kenarındaki kırmızı tabela hemen ilgimi çekti” olsun. Şöyle cümlelerle devam edebilir: “Üstünde daha önce görmediğim bir resim vardı”, “Ne olduğunu anlamak için arabadan inip yaklaştım ki ne göreyim; sihirli bir küre!”
Kaynaklar:
Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar
Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
Baba çocuk ilişkisi konulu yazımızı faydalı bulduysanız bu içerik de ilginizi çekebilir:
Çocuğun gelişiminde babanın rolü ne? Siz hangi tip babasınız?