Saçkıran nedir? Son günlerde Will Smith’in eşinin hastalığı olarak gündeme gelen, halk arasında “saçkıran” olarak da bilinen Alopesi, en sık karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alıyor. Saçkıran ya da tıbbi adıyla alopesi areata bir kişinin saçının ya da kaş, kirpik, sakal gibi diğer tüylerinin kısa bir süre içinde aniden bölgesel olarak karakterize bir hastalık olarak açıklanabilir.
Kafa derisinde ortaya çıktığında yuvarlak ya da oval şekilli kolayca görülebilen saçsız bölümlerle karakterizedir. Bir süre sonra saçsız alanlarda tekrar saç çıkabilir ya da farklı ve yeni lezyonlar gelişebilir. Saçkıran ağırlıklı olarak gençlerde ortaya çıkıyor. Hastalıktan etkilenen her 100 kişiden 70 ila 80’i, 40 yaşın altındaki bireyler.
Will Smith’in eşinin hastalığı erkekte daha sık
Will Smith’in eşinin hastalığı olarak gündeme gelse de saçkıran erkeklerde daha sık görülebiliyor. Araştırma bulgularına göre saçkıran genetik faktörlerle de ilişkili. Saçkıran olan bir ebeveynin çocuğunda bu rahatsızlığın görülme riski normal popülasyondan yaklaşık 3 ila 6 kat daha fazla olabiliyor. Bazı hastalıklar da saçkıran ile birlikte görülebiliyor. Bu durum da genetik faktörlerin saçkıranda genetik yatkınlığın etkisini destekliyor. Bu hastalıklar arasında, egzama, kronik iltihabi tiroid hastalığı, saman nezlesi, atopik alerjik astım, lupus sayılabilir.
Belirtileri oldukça tipik olduğundan tanı çoğunlukla doktora dahi gidilmeden hasta tarafından konabiliyor. Ancak yine de doğru bir tanı için cilt hastalıkları uzmanına başvurmak önem arz ediyor. Mikroskop altında incelenen birkaç saç örneği sonrasında tanı doğrulanmaya çalışılıyor. Gerekliyse kesin tanı için patolojik incelemeye de başvurulabiliyor.
Yaşam boyu yaşama riski yüzde 2
Toplumda alopesi areata ile yaşam boyu karşılaşma riskinin yüzde 2 olduğunu belirten Dermatoloji Uzmanı Dr. Kübra Esen Salman şunları söyledi:
“Alopesi areata, saç, sakal, bıyık, kaş, kirpik bazen de göğüste, sırtta, bacak ve kollarda görülebilen, ani başlangıçlı, kalıcı olmayan kıl dökülmeleri ile karakterize bir hastalıktır. Toplumdaki yaygın inanışın aksine bulaşıcı değildir. Alopesi sıklığı 100 bin kişide ortalama 20’dir. En sık görülme yaşı ise 25-36 arasındadır.”
Saç ve kıl dökülmelerinin oval/dairesel, ağ biçiminde, ense bölgesinde geniş bir alanı tutan ya da kaş ve kirpiklerin dökülmesi şeklinde görülebildiğini söyleyen Dr. Kübra Esen Salman, “Bazen de Alopesi totalis dediğimiz; tüm yüz ve saçlı derideki kıl dökülmeleri şeklinde ya da Alopesi üniversalis denilen; tüm saç ve vücut kıllarının dökülmesi şeklinde görülebiliyor. Beraberinde tırnaklarda değişiklikler de meydana gelebiliyor” dedi.
Saçkıran nedir? Neden gençleri daha çok etkiliyor?
Alopesi areatanın sebebinin tam olarak bilinmese de ailede öyküsü olanların alopesi areata sorunu ile karşılaşma oranının yüksek olduğunun altını çizen Dermatoloji Uzmanı Dr. Kübra Esen Salman, “Otoimmün hastalıklar, kişinin kendi bağışıklık sisteminin kendi dokularına karşı olan toleransını kaybetmesi sonucu görülen hastalıklar olarak karşımıza çıkıyor. Genellikle gençlerde görülüyor. Vitiligo, atopik dermatit, otoimmün tiroid hastalıkları, lupus gibi romatolojik hastalıklar, diyabet, pernisiyöz anemi gibi diğer otoimmün hastalıklarla birliktelik gösterebiliyor” şeklinde konuştu.
Tedavi, yaygınlığa ve yaşa göre değişiyor
Tedavinin hastalığın yaygınlığına, süresine, hastanın yaşına, kadınlarda gebelik ve emzirme durumuna göre değiştiğini belirten Dr. Kübra Esen Salman, “Saçkıran kendiliğinden iyileşebilen bir hastalık olmasıyla birlikte, sosyal ve psikolojik etkileri nedeniyle tedavi edilmesi gerekli. Tedavide; topikal tedaviler yani kortizonlu ya da kortizonsuz krem/sprey tedavileri, bazı kıl köklerini uyarıcı kremler ya da majistral solüsyonlar uygulanabilir. Saçlı derinin yüzde 50’sinden fazlasının tutulduğu, yaygın hastalık durumunda topikal immünoterapi solüsyonları da uygulanabiliyor” dedi.
Uygun hastalarda PUVA, UVB gibi ışık tedavilerinin de kullanılabildiğini de hatırlatan Dr. Kübra Esen Salman, “Topikal tedavilere yanıt vermeyen hastalık durumunda iğne ya da ağızdan alınan ilaç tedavileri de uygulanabiliyor. Uygun hastalarda, problemli bölgelere, uygun dozlarda kortizon enjeksiyonları yapılabilir. Bunun dışında PRP, mezoterapi gibi saç dökülme tedavileri alopesi areatada tedaviyi destekleyebiliyor” şeklinde konuştu.
Alopesi için önleyici tedavi bulunmuyor
Alopesi areatanın ani başlangıçlı bir saç hastalığı olduğunu söyleyen Dermatoloji Uzmanı Dr. Kübra Esen Salman, “Saçkıranı önleyecek bir tedavi bulunmuyor. Ancak stresle ilişkisi bilindiğinden, hastalara stresten uzak durması, baş edilemeyecek stres varlığı durumunda profesyonel destek alınması, yeni saç çıkışının hızlandırılması ve alopesi areatanın tedavisi için dermatoloğa başvurmalarını öneririz” dedi.
Kaynaklar:
Dermatoloji Uzmanı Dr. Kübra Esen Salman
“Saçkıran nedir? Saçkıranın tedavisi nasıl olur?” başlıklı haberimizin yanı sıra diğer Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
