Son günlerde çok konuşulan ve merak edilen, Seren Serengil’in de rahatsızlığı olarak bilinen Dumping Sendromu’nun görülme nedenlerini, belirtilerini ve tedavisini sizin için araştırdık.
Bu sendromu yaşamayan sağlıklı bir insanda mide ve bağırsak işleyişi şöyledir: Yenen gıdaların mideden bağırsağa geçişi birkaç saat sürer. Gıdalar ince bağırsağa geçtiğinde sindirim enzimleriyle yapı taşlarına ayrılır ve bu maddelerin kan dolaşımına karışması sağlanır.
Dumping Sendromu’nu kısaca “hızlı mide boşalması” olarak tanımlanır ve yenen gıdaların, mideden ince bağırsağa doğru hızla gitmesi sonucu oluşur. Erken Dumping Sendromu ve Geç Dumping Sendromu olmak üzere iki tipi bulunur. Erken olanının belirtileri yemekten 10 ila 30 dakika sonra, geç olanınında belirtileri ise yemekten bir ila üç saat sonra kendini gösterir.
Erken Dumping Sendromu nedir?
Yemek yedikten 10-30 dakika arasında ortaya çıkan, ince bağırsağa çok hızlı ulaşan gıdalar nedeniyle ishal, hazımsızlık, tansiyon düşmesi, çarpıntı gibi belirtileri de bulunan rahatsızlıktır. Erken Dumping Sendromu’ndaki şikayetler, özellikle şeker içeriği yüksek bir gıda aldıktan kısa süre sonra oluşur ve hastaların çoğunluğu, bu türe sahiptir.
Geç Dumping Sendromu nedir?
Yemek yedikten 1-3 saat arasında ortaya çıkan bu sendrom türünde ise ince bağırsağa ulaşan gıda nedeniyle aniden kan şekeri yükselir. İnsüline tepki olarak kişide hipoglisemi gözlemlenir. Bu sendrom tipi sonucunda, kişinin kan şekerinin aniden düşmesidir.
Dumping Sendromunun belirtileri nedir?
Dumping sendromunun belirtileri; ishal, mide bulantısı ve yemek yedikten sonra halsizlik şeklinde özetlenebilir. Genellikle mide, gastrik bypass, obezite cerrahisi, yemek borusu veya mide kanseri ameliyatı olan kişilerde teşhis edilir. Orta yaş ve kadınlarda daha sık görülür. Erken Dumping Sendromu belirtileri arasında hazımsızlık, şişkinlik ve terleme; Geç Dumping Sendromu belirtileri arasında terleme, titreme, yorgunluk, baş dönmesi, bilinç bulanıklığı, açlık hissetme, konsantrasyon kaybı bulunur. Erken olanın belirtileri birlikte de gözlenebilir. Özellikle ani kilo kaybı yaşanması durumunda zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak önem taşır. Hastalarda kalsiyum emilimi etkilenebilir ve bu sebeple osteoporoz (kemik erimesi) görülebilir. Bu sendrom nedeniyle vücuttaki demir ve bazı vitaminler yetersiz olur, ardından buna bağlı olarak anemi (kansızlık) teşhisi de konabilir.
Erken Dumping Sendromu’nun belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
- İshal
- Bulantı
- Kusma
- Karın ağrısı ve kramp
- Şişkinlik
- Hızlı kalp atışı
- Ciltte kızarıklık
- Sersemlik
Geç Dumping Sendromu’nun belirtileri ise şöyle:
- Açlık hissi
- Hızlı kalp atışı
- Terleme
- Güçsüzlük
- Konsantrasyon kaybı
- Sersemlik
- Halsizlik
Nasıl teşhis edilir?
Tıbbi öykü, belirtiler ve belirtilerin sıklığı dinlendikten sonra; hastalık semptomlarının en yoğun olduğu anda kan şekeri testi yapılır. Kan şekeri testi belirli saat aralıklarında tekrarlanır. Gıdaların mideden bağırsağa geçiş hızını anlamak için radyoaktif bir maddeyle gıda tüketimi istenir. Özel tarama sistemiyle bu mideden bağırsağa geçiş hızı tespit edilir. Bu mide boşaltma taraması haricinde, endoskopi de diğer olası sorunları elemek için önerilir. Tüm tetkik ve testlerin sonucunda hastalığın teşhisi konabilir.
Dumping Sendromu tedavisi nedir?
Bu hastalık beslenme alışkanlığı ve yaşam tarzı değişikliğiyle tedavi edilebilir. Eğer bu yöntemler yetersiz kalırsa, cerrahi operasyonlar gerekebilir. Uzman doktorların önerileri arasında; mide boşaltımını yavaşlatacak cerrahi müdahaleler, mide boşaltımını uzatan ilaçlar, gıda takviyeleri bulunur. Doğru tedavi yöntemini uygulamak için mutlaka uzman bir doktora başvurmak gerekir. Doktor önerileri haricinde uygulamalar yapmak, çok daha ciddi sorunlara yol açabilir.
Doktorların, beslenme ve hayat tarzı önerileri arasında şunlar yer alır:
- Günde en az beş veya altı kez, yani sık sık ve az az yemek yemek.
- Yemeği yutmadan önce iyice çiğnemek.
- Karbonhidrat içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durmak.
- Şekerli ve gazlı içecekler, rafine şeker içeren atıştırmalıklar tüketmemek.
- Protein ve lif içeren gıdalarla beslenmeye ağırlık vermek.
- Öğünlerden 45 dakika önce ve sonra sıvı alınmamak.
- Günde (öğün haricinde) sekiz bardak su içmek.
- Yemek yedikten sonra uzanmak.
Peki nasıl beslenilmeli?
Hastaların beyaz ekmek ve makarna gibi karbonhidratları bırakıp lifli gıdalara, yulaf ezmesi ve tam buğday gibi tam tahıllara yönelmesi önemli. Gazlı içecek, soda, meyve suyu gibi içeceklerden uzak durmaya çalışmak da diğer bir beslenme önerisi. Hastaların tavuk, balık, fıstık ezmesi, brokoli, yeşil mercimek ve yulaf gibi protein zengini gıdaları mutlaka diyetine eklemesi öneriliyor.
Seren Serengil’in sağlık durumu nasıl?
Zayıflamak için olduğu çok sayıda ameliyat sonrası Dumping Sendromu’na yakalanan Seren Serengil, geçtiğimiz cuma olduğu ameliyatta ölümden döndü. 43.5 kiloya kadar zayıflayan ve organları neredeyse iflas noktasına gelen Serengil’in doktoru Doktor Alper Çelik, “Söylemezsem Olmaz” canlı yayınında şunları söyledi:
“Hastamızın genel sağlık durumu şu an çok iyi, eve gidecek duruma geldi. Bu bizim için de, kendisi için de çok zordu. Kemik erimesi, karaciğer yetmezliği vardı.
İnce bağırsakların büyük bir kısmı devre dışı bırakılmış. Bu sebeple organları birbirine yapışmış. Hastamızın bünyesinden dolayı da alt mideyi bulamadık. İnce bağırsakları tekrar aktif hâle gelecek. Birkaç ay içerisinde kemik erimesi duracak. Hatta birkaç hafta içerisinde metabolizması düzene girecek.
Çok riskli bir ameliyattı. Bundan sonraki süreçte Seren Hanım’ın sağlıklı beslenmesi gerek. Birkaç hafta sonra muhtemelen bundan 10-15 yıl önceki enerjiyle koşturuyor olarak gözlemleyeceğiz. 3-4 hafta sonra her şey yoluna girecek. Şu an sıvı ile besleniyor, üç hafta daha sıvıyla beslenecek. Daha sonra yavaş yavaş yumuşak şeylerle beslenecek.”
Kaynaklar:
Beyhekim Gıda, Beslenme ve Sağlık Derneği
Diğer Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz: