Sirkenin faydaları da en az çeşidi kadar çok! Elma, üzüm, bal, adaçayı, biberiye ve daha fazlası… Dünyada 100’den fazla çeşidi bulunan sirke, sağlıklı beslenmede önemli bir yere sahip. Peki sirkenin faydaları neler ve ne oranda tüketmek gerekiyor?
Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan, kilo kontrolü ve şekeri dengeleme gibi faydaları bulunan sirkenin yanlış tüketilmesi durumunda da zararı olabileceğini söylüyor. İşte sirkenin faydalarına dair İpek Ertan’ın paylaşımları ve evde yapılabilecek meyve sirkesi tarifi…
Kilo kontrolünde iyi bir yardımcı
Üç ay süresince her gün yemeklere bir yemek kaşık sirke katmanın vücut kitle indeksinde 0.4-0.7 puanlık azalma yaratacağını gösteren araştırmalar bulunuyor. Salata veya yemeklere ekleminin yanı sıra bu miktarı sulandırarak da tüketmek mümkün. Ancak şunu unutmamak gerekir ki günde bir kaşık sirke obezitenin çaresi değildir.
İnatçı öksürükle savaşır
Sirkenin Hipokrat’ın M.Ö. 400’lü yıllarda yaraları ve akut enfeksiyonları iyileştirmek için sirke kullandığını biliyor muydunuz? Yapılan çalışmalar göre artık bütün bakterilere karşı etkili olmasa da eski bir formül olarak sirke ve bal ve karışımının inatçı öksürükler için hala kullandığını söylemek mümkün. Öte yandan tahriş etme özelliği bulunan sirkenin kimi deri enfeksiyonlarında da kullanılabilir. Ancak sirkenin asitlik derecesinin yüksek olduğu ve tahriş edebildiği de unutulmamalı.
Yiyeceklerde hijyen sağlar
İçeriğindeki asetik asit sayesinde besinlerin uzun süre saklanmasına yardımcı olan sirke, sebze ve meyvelerin son yıkama suyuna eklendiğinde de hijyen sağlıyor. Bunu için bir litre suya bir yemek kaşığı sirke koyup yiyecekleri bu karışımın içinde beş dakika bekletmeniz yeterli.
Kan şekerini dengelemede etkili
Çalışmalar gösteriyor ki karbonhidrat içeren bir öğün sonrası tüketilen beyaz sirke, vücudun verdiği glisemik cevabı düşürüyor ve insülin duyarlığını da kayda değer ölçüde artırıyor. Peki bu çalışmaların sonuçları ne anlam ifade ediyor? Öncelikle glisemik indeksi açıklayalım: Gıda tüketiminden yaklaşık iki saat sonra kan şekeri seviyesindeki artışı gösteriyor.
Glisemik indeksi yüksek besinler hızla kana karışıyor ve şeker düzeyini doğrudan etkiliyor. Dolayısıyla glisemik cevabın düşük olması, sağlık açısından oldukça faydalı. Bütün bu yönleriyle sirke diyabeti tedavi eder diyemeyiz ancak belli bir miktarda kullanılmasıyla vücudun karbonhidratı daha iyi sindirmesini sağladığını söyleyebiliriz.
Bağırsakların dostu
Sirkenin mayalanması esnasında ortaya çıkan yararlı bileşikler, bilhassa antioksidanlar sirkenin bağırsak dostu bir gıda olması için yeterli. Bağırsak florasını kuvvetlendirmek, bağışıklığı güçlendirmek için sirkeye beslenme düzeni içinde mutlaka yer vermek gerekiyor.
Bu uyarılara dikkat!
Sirke faydalı diye ne kadar çok kullanırsam o kadar faydalı diye düşünmeyin! Kullanırken dikkatli olunması gereken durumları şöyle sıralayabiliriz:
- Sürekli surette sirke kullanmak diş minesinin yıpranmasında rol oynayabilir.
- Böbrek hastaları sirkeyi sürekli kullanmamalı.
- Reflü, reflü, gastrit ve ülser vb. gibi sindirim sistemi hastalıkları olanlar sirkeden uzak durmalı.
- Sağlık sorunu olmayanlar bile sirkeyi doğrudan tüketmemeli, muhakkak su ile seyreltilmeli.
Elma sirkesinin faydaları neler?
Elma sirkesinin faydaları arasında en yaygın bilineni, tip 2 diyabetli hastaların belirtilerinin kontrol altına alınmasındaki rolü diyebiliriz. Çünkü elma sirkesi kan şekerini düşürmede etkilidir. Öte yandan yapılan çalışmalar sirkenin kilo vermeye de destek olduğunu ortaya koyuyor. Tokluk hissini artırdığı için diyet yapan kişinin az kalori almasına yardımcı.
Elma sirkesinin faydaları arasında bakteriler de dahil olmak üzere kimi mikroorganizmaları etkisiz hale getirmede yardımcı olma rolü de vardır.
Geleneksel tedavilerde tırnak mantarı, saç biti, siğil ve kulak enfeksiyonlarında kullanılan sirke, Hipokrat tarafından yaklaşık 2 bin yıl önce yara temizliğinde de kullanılmış.
Üzüm sirkesinin faydaları
- Cildi korur
- Kan şekeri seviyeleri düşürmede etkili olabilir
- Kalp sağlığına destek olur
- Saç sağlığına faydası vardır
Sirkeli su içmenin faydaları
Sirkeli su faydaları itibariyle yukarıda sayılanlarla aynı özellikleri taşır.
Pratik meyve sirkesi tarifi
Malzemeler:
- 1 kg meyve (üzüm, dut, keçiboynuzu veya tercih ettiğiniz bir besin)
- 1 çay bardağı nohut
- 1 litre içme suyu
- 2 yemek kaşığı bal
- 1 yemek kaşığı kaya tuzu
Yapılışı:
Meyveleri bol suyla yıkayıp süzün. Sirke yapacağınız kavanozun kuru olmasına özen gösterin ve önce kavanoza suyu ekleyin ve üstüne meyveleri ilave edin. Sonrasında bir yemek kaşığı bal ile nohutu ekleyin ve tahta / silikon kaşıkla karıştırın. Üstünü tülbentle kapatın ve kenarlarını paket lastiği ile sıkıştırın. Kavanozu karanlık bir odaya koyup iki günde bir karıştırın.
Bunu yaparken yine kağışın tahta veya silikon olması önemli. Bu işlemi tüm meyveler dibe çökene kadar sürdürün ki yaklaşık 20 gün kadar sürecek. Bu süre tamamlandıktan sonra bu kez de 20 gün aynı yerde ama bu sefer karıştırmadan bekletin. Bu mayalanmasını sağlayacak.
Bu süreçteyse üstünde bir tabaka (sirke anası) oluşacak, onu bir kenara alın ve ardından meyveleri süzüp çıkarın. Sirkeyi bir kez daha kavanoza koyup içine 1 tatlı kaşığı balı ve kaya tuzunu ilave edin. Ardından kavanozu tekrar tülbentle kapatın ve 20 gün daha beklemesini sağlayın.
Kaynaklar:
Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan
Beyhekim Gıda, Beslenme ve Sağlık Derneği
Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için sosyal medya hesaplarımızı da takip edebilirsiniz:
