Uzmanlar, toplumda yüzde 3 oranında görülen tetik parmak nedir? Tetik parmak; elde parmakların bükülmesini sağlayan tendonların ve onların belli noktalarda altından geçtikleri köprülerin (pulley) altında sıkışmasıyla meydana geliyor. Rahatsızlığın, artrit, gut (hipotiroidi), diyabet, karpal tünel sendromu ve böbrek hastalıkları gibi sistemik hastalığı olanlarda görülme sıklığının arttığı belirtiliyor.
Hastalığın ileri dönemlerinde parmağın takılmaya ve kilitlenmeye başladığını belirten uzmanlar, sabah uyanıldığında ve soğuklarda takılma ve ağrı şikâyetinin daha sık görüldüğüne dikkat çekiyor.
Tetik parmak nedir?
Ortopedi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, tetik parmak hastalığına ilişkin değerlendirmede bulundu. Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, tıp dilinde “stenozan tenosinovit” olarak adlandırılan tetik parmak (trigger finger) hastalığının, elde parmakların bükülmesini sağlayan tendonların ve onların belli noktalarda altından geçtikleri köprülerin (pulley) altında sıkışmasıyla meydana geldiğini söyledi.
Parmaklarımız nasıl çalışıyor?
Tendonların önkol kaslarından başlayıp parmaklara uçlarına kadar devam eden uzun bir ip şeklinde olduğunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Pulleyler ise tendonların belli noktalarda altlarından geçtikleri ve tendonun hareketini düzenleyen ve sınırlayan şerit şeklindeki yapılardır. Bu pulleyler, tendonun kemik ile yakından ilişki halinde olmasını sağlar. Tendonların etrafında kemikle tendon arasında tüneller oluşturup içinde rahat şekilde hareket etmesine imkân sağlar.” dedi.
Tam takılma ve parmakta kilitlenme
Bu yapılarda kalınlaşma, şişme ve inflamasyon gibi durumlarda tendonların pulleylerin altında sıkışabileceğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Parmağı büktükten sonra açarken meydana gelen takılma ve ağrı şikâyetleri olması durumuna tetik parmak denir. Bu problem başladıktan sonra parmağın kullanılması genellikle buradaki yapıların daha fazla şişmesine yol açarak tablonun ağırlaşmasına neden olur. Bazen tam takılma ve parmakta kilitlenmeler oluşabilir.” uyarısında bulundu.
Tetik parmak yüzde 3 oranında görülüyor
Tetik parmak rahatsızlığının toplumda yüzde 3 oranında görüldüğünü belirten Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Romatoid artrit, gut (hipotiroidi), diyabet, karpal tünel sendromu, böbrek hastalıkları gibi sistemik hastalığı olanlarla görülme sıklığı artmıştır. Nadiren avuç içi ve parmak tabanına olan travmalar da etken olabilirler. Yeni doğan bebeklerde de konjenital tetik parmak şeklinde meydana gelebilir daha çok bu bebeklerde başparmak etkilenir” diye konuştu.
Sert şişlikler ve ağrı görülüyor
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Tetik parmak rahatsızlığı en sık parmakların avuç içi ile birleşim noktasında meydana gelir. En çok ağrı ve hassasiyet, bu eklem kısmında hissedilir. Yapılan muayenede bu bölgede bazen sert şişlikler şeklinde elle hissedilen yapılar görülür. İleri dönemlerde parmak takılmaya ve kilitlenmeye başlar. Sabah uyandığında ve soğuklarda takılma ve ağrı şikâyeti daha sık görülmektedir” dedi.
Tetik parmak tedavi edilir mi?
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, tedavinin amacının parmağın takılmasını engelleyerek, hareketi esnasındaki rahatsızlık hissini ortadan kaldırmak olduğunu belirterek “Bu amaçla aktivite azaltılması, oral antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Bölgeye steroid enjeksiyonu semptomların azalmasına yardımcı olabilir fakat steroidin tendon yapılarına uzun vadede verdiği zararlardan dolayı kullanımını tercih etmiyoruz” dedi.
Uzun süren ve medikal tedavi ile yanıt alınamayan tetik parmak olgularında sıkışmaya neden olan pulleyin cerrahi olarak gevşetilmesinin mümkün olduğunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Ameliyat avuç içinde küçük bir kesi ile lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyat sırasında tendon kılıfı etrafında yakın seyreden damar sinir yapılarının koruması gerekir” diye konuştu.
Başarılı cerrahi sonrası tekrarlamaz
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, ameliyat sonrası dönemde hastadan parmağını açıp kapatması ve hareket ettirmesinin istendiğini kaydederek “İşlem sonrasında belirtiler genellikle tamamen geriler ve iyi yapılan cerrahi sonrası tekrarlama oluşmaz. Bazı hastalarda aşırı iyileşme dokusu nedeni ile yara bölgesi sertlikler oluşabilir. Bu genelde evde yapılan masajlar ile zaman içinde geriler” dedi.
Teknolojinin tetik parmağa etkisi
Özellikle cep telefonlarının el ergonomisine uygun şekilde üretildiği söylenmiş olsa dahi elin dört parmağının telefonu sabitleyip genellikle başparmağın cep telefonu klavyesi üzerinde dolandığı ve her türlü aktivitenin baş parmak hareketleri ile sağlandığı bir tasarım söz konusu. Başparmak, anatomik özellikleri sayesinde oldukça geniş hareket açıklıklarına sahiptir. Bu şekilde hızlı ve aktif olarak cep telefonu kullanımı sağlanabiliyor.
Teknolojik gelişmeler ve kullandığımız cihazlar parmak ya da el ve el bileğimize zarar verip ağrılı kullanım sorunları oluşturuyor mu sorusuna tıbbın cevabı “Evet”. Çözüm, kullanım pozisyonlarını zorlayıcı olmaktan çıkarıp ergonomik çözüm yöntemlerinin bulunmasında görülüyor.
Kaynak:
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman
Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği
“Tetik parmak nedir? Bu belirtilere dikkat!” yanı sıra diğer Sağlık Ajandası | Sağlık Haberleri için Youtube hesabımız da takip edebilirsiniz:
